SCYNTYGRAFIA

Nazywana jest też badaniem izotopowym serca i naczyń, czyli z użyciem substancji promieniotwórczej, lub scyntygrafią serca i naczyń. Najczęściej wykonuje sieje, gdy EKG nie daje jednoznacznego wyniku, a zgłaszane przez chorego dolegliwości sugerują chorobę wieńcową.

PRZYGOTOWANIE: Należy zdjąć biżuterię i części garderoby zawiera­jące elementy metalowe, np. pasek. Trzeba zgłosić skłonność do krwawień (skaza krwotoczna), podać nazwy przyjmowanych leków. Badania nie wykonuje się kobietom w ciąży i w okresie karmienia piersią.

JAK TO SIĘ ROBI: Choremu dożylnie podawana jest bardzo niewielka i zupełnie bezpieczna ilość izotopu promieniotwórczego (radioznacznik). Dawkę izotopu oblicza się w zależności od masy i wzrostu pacjenta. Po zastrzyku trzeba odczekać kilkanaście minut, aby radioznacznik został wchłonięty przez mięsień serca. Następnie chory kładzie się lub siada przed gammakamerą, która w głowicy ma specjalne kryształy wychwytują­ce promieniowanie, w dalszym procesie przetwarzane na obraz na monitorze. W czasie badania należy zgłaszać wszystkie dolegliwości, np. ból za mostkiem, duszność. Po badaniu powinno się pić dużo wody, soków czy herbaty, by wypłukać z organizmu izotop promieniotwórczy.

CO Z TEGO WYNIKA: Wynik w formie opisu i zdjęć pokazuje budowę serca i tętnic wieńcowych oraz ukrwienie mięśnia sercowego, miejsca niedokrwienia lewej komory, co jest bardzo ważne przed operacją lub zabiegiem naprawczym naczyń wieńcowych. Daje możliwość oceny czynności lewej i prawej komory oraz zmian powstałych po zawale.

KORONAROGRAFIA

Nazywana też angiokardiografią, arteriografią tętnic wieńcowych lub cew­nikowaniem serca. Badanie jest wykonywane tylko z wyraźnych wskazań medycznych. Kierowani są na nie pacjenci, u których podejrzewa się chorobę wieńcową, świeży lub tworzący się zawał serca, gdy trzeba ocenić zwężenia tętnic, oraz chorzy z rozpoznaną chorobą naczyń. Przeprowadza sieje w warunkach szpitalnych. Jest praktycznie bezbolesne, trwa 30-40 minut.

PRZYGOTOWANIE: Badania nie robi się kobietom w ciąży i nie powinno się go wykonywać u kobiet w drugiej połowie cyklu miesiączkowego (mogą być we wczesnej ciąży). Przed planowanym badaniem robi się EKG, tzw test wysiłkowy, RTG klatki piersiowej, analizę krwi z określeniem grupy i krze­pliwości, czasem echo serca. Należy zgłosić skłonności do krwawień, choro­by przewlekłe, przyjmowane leki, zwłaszcza środki zmniejszające krzepli­wość krwi. Badanie robi się na czczo, wolno przyjąć stale zażywane leki.

JAK TO SIĘ ROBI: Pacjent kładzie się na ruchomym stole. Nad nim na długim wysięgniku zamontowany jest aparat rentgenowski podłączony do komputera. Lekarz podaje znieczulenie miejscowe, potem robi nacięcie w pachwinie albo w zgięciu łokciowym. Wkłuwa specjalną igłę w tętnicę udową lub ramienną i wprowadza tą drogą do aorty cienki przewód (cewnik). Powoli przesuwa go do ujść lewej i prawej tętnicy wieńcowej, które otaczają serce. Przez cewnik wstrzykuje kontrast. Gdy zacznie on wypełniać naczynia, robi prześwietlenie, wielokrotnie przy tym manew­rując stołem i ramieniem z aparatem RTG, dzięki czemu zdjęcia są wykony­wane z różnych stron. Podczas badania trzeba np. wciągnąć powietrze i zatrzymać je na dłużej lub zakasłać. Po badaniu jest zakładany w miejscu wprowadzania cewnika opatrunek uciskowy. Przez 10-12 godzin trzeba leżeć niemal nieruchomo, żeby opatrunek się nie przesunął, bo doszłoby do krwotoku. Należy dużo pić, żeby wydalić kontrast wraz z moczem. Po badaniu zdarzają się nudności, wymioty, bóle głowy, dreszcze. Czasem obniża się ciśnienie krwi. Przy uczuleniu na kontrast może wystąpić wysypka lub rumień.

CO Z TEGO WYNIKA: Określa się stan tętnic wieńcowych, stopień zaawansowania zmian miażdżycowych, lokalizuje przewężenia bądź niedrożność naczyń wieńcowych, ocenia stopień uszkodzenia lewej komory serca, sprawdza stan wszczepionych by-passów, ocenia skuteczność leczenia po tzw. balonikowaniu.

WENTRYKULOGRAFIA WYKRYJE KURCZLIWOŚĆ

To badanie inwazyjne lewej komory serca (bardzo rzadko prawej), wykonywane tylko z wyraźnych wskazań medycznych, dwoma metodami. Pierwsza, stosowana najczęściej, polega na podaniu kontrastu do serca za pomocą cewnika, a następnie na wykonaniu serii zdjęć RTG. W drugiej meto­dzie wykorzystuje się radioaktywny izotop, zwykle technet Tc-99m. Badanie wykonuje się w celu oceny kurczliwości lewej komory serca. Jeśli czynność ta nie jest prawidłowa, wykaże, z jakim rodzajem zaburzenia mamy do czynienia: zmniejszonym zakresem skurczu, brakiem kurczliwości czy skurczo­wym uwypuklaniem się segmentu ściany lewej komory. Pozwala wykryć tętniaki czy skrzepliny, ocenić stopień zaawansowania wad serca (przede wszystkim za­stawki mitralnej i aortalnej). Wskazuje też poziom ciśnienia wewnątrzsercowego.

PRÓBA WYSIŁKOWA ZE SCYNTY­GRAFIĄ

Najczęściej ba­danie wykonuje się przez dwa dni. Pierwszego dnia przed badaniem robi się próbę wysiłkową (na rowerze, bieżni lub za pomocą leków) i w czasie największego wysiłku podaje się izotop. Na badanie trzeba przyjść na czczo, a po podaniu izo­topu należy zjeść śniadanie. Zaleca się produkty zawierające dużo tłuszczu - mleko pełnotłuste, ser żółty albo topio­ny. Po 1-2 godzi­nach wykonuje się skanowanie serca. Następ­nego dnia lub po kilku dniach robi się badanie w spoczynku.

MARKER RYZYKA ZAWAŁOWE­GO

Jeśli jesteś potencjalnym za­wałowcem albo zawał masz już za sobą, lekarz może zalecić zba­danie poziomu homocysteiny we krwi. Substan­cję tę naukowcy nazwali marke­rem ryzyka za­wałowego, gdyż jej podwyższony poziom wiąże się ze wzrostem zagrożenia zawałem serca i udarem mózgu! Ten aminokwas siarkowy powsta­je w organizmie po zjedzeniu bia­łek zwierzęcych. Prawidłowe jego stężenie we krwi wynosi do 12 umol/ /dl. Jeśli poziom będzie przekro­czony, substan­cja spowoduje uszkodzenie śródbłonka naczyń i znacznie przyśpieszy tworzenie się zakrzepów.

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA